Resultaten onderzoek t.b.v. het opstellen van een preventie- en handhavingsplan alcohol bekend

De gemeente Midden-Drenthe is op dit moment bezig met het opstellen van een preventie- en handhavingsplan alcohol. Het doel van dit plan is om alcoholgerelateerde schade onder jongeren te voorkomen en overmatig alcoholgebruik te verminderen. Om een beeld te krijgen van het huidige alcoholgebruik onder jongeren in de gemeente Midden-Drenthe zijn er in april 2023 twee enquêtes uitgezet. Een enquête onder jongeren en een enquête onder ouders/verzorgers. Hieronder leest u de belangrijkste conclusies.

Conclusies onderzoek onder jongeren

Communicatie/afspraken met ouders/verzorgers

• Tweederde (66%) van de jongeren heeft in de afgelopen 12 maanden weleens met zijn of haar ouders/verzorgers over het drinken van alcohol gepraat.
• Ruim één derde (36%) van de ondervraagde jongeren mag van hun ouders/verzorgers alcohol drinken. Naarmate de leeftijd toeneemt, vinden ouders/verzorgers het vaker (bij uitzondering) akkoord dat hun kind alcohol drinkt. Vanaf 14 jaar laten ouders/verzorgers de teugels vaker vieren.
• Zeven op de tien (69%) jongeren, die van hun ouders/verzorgers alcohol mogen drinken, hebben hierover afspraken gemaakt. Het vaakst zijn er afspraken gemaakt met betrekking tot het maximaal aantal glazen dat er gedronken mag worden (24%). Nog eens één op de vijf (19%) heeft (ook) afgesproken welke soort alcohol ze mogen drinken.

Gebruik en verantwoordelijkheid

• Tweederde (68%) van de ondervraagde jongeren heeft weleens alcohol gedronken. Alle leeftijdscategorieën (12 t/m 17 jaar) zijn nagenoeg in gelijke mate al wel eens in aanraking geweest met alcohol.
• Meer dan de helft (54%) van de jongeren, die weleens alcohol heeft gedronken, drinkt echter bijna nooit. Het percentage dat bijna nooit drinkt neemt af naarmate de leeftijd toeneemt. Jongeren die van hun ouders/verzorgers alcohol mogen drinken, doen dit ook significant vaker. Ouders/verzorgers hebben dus invloed op het alcoholgebruik van hun kinderen.
• De gemiddelde leeftijd dat jongeren zeggen voor het eerst te hebben gedronken komt uit op 12 jaar. Bijna alle locaties waar jongeren voor het eerst dronken betreffen plekken waar geen regelgeving vanuit de overheid is. Het vaakst dronk men voor het eerst alcohol met hun ouders/verzorgers thuis (32%).
• Ook de vier meest genoemde plekken waar jongeren met enige regelmaat alcohol drinken zijn locaties waar geen regelgeving vanuit de overheid is. Toch zegt een gedeelte van de jongeren ook alcohol te nuttigen op plekken waar dit niet aan hen verkocht mag worden; twee op de vijf drinken alcohol op een festival en/of in de kroeg/café. Een kwart heeft weleens het gevoel gehad dat ze te veel alcohol hadden gedronken.
• Jongeren krijgen het vaakst alcohol via oudere vrienden die dit voor hen kopen (48%). Nog eens 31% krijgt het ook van zijn of haar ouders/verzorgers en 17% neemt het mee van huis. Slechts 9% zegt zelf alcohol te kopen.

Bekendheid campagne NIX18

• Tweederde van de jongeren heeft minimaal weleens iets gezien van de campagne NIX18. In alle leeftijdsgroepen is meer dan de helft bekend met de campagne. De inhoudelijke bekendheid van de campagne neemt toe met de leeftijd.

Conclusies onderzoek onder ouders/verzorgers

Alcoholgebruik van ouders/verzorgers

• De helft (56%) van de ouders/verzorgers drinkt vaker dan één keer per maand alcohol, waarbij ruim één derde (37%) wekelijks drinkt. Bijna alle ouders/verzorgers (91%) zijn zich bewust van de voorbeeldfunctie die ze hebben tegenover hun kind(eren) wat betreft alcoholgebruik. Nog eens 77% zegt ook invloed te hebben op het (toekomstige) alcoholgebruik van hun kind(eren).
• Driekwart (77%) van de ouders/verzorgers die weleens alcohol drinkt, zorgt ervoor dat ze niet teveel alcohol drinken waar hun kind(eren) bijzijn. Helemaal geen alcohol drinken in het bijzijn van hun kind(eren) vinden de meeste ouders/verzorgers (95%) echter niet nodig.

Alcoholgebruik van hun kind

• Ouders/verzorgers vinden 18 jaar gemiddeld een acceptabele leeftijd om voor het eerst alcohol te drinken. Bijna alle ondervraagde ouders/verzorgers (93%) hebben in de afgelopen 12 maanden weleens met hun kind gepraat over het drinken van alcohol. Van ruim één derde (37%) van de ouders/verzorgers mag hun minderjarige kind alcohol drinken. Ouders/ verzorgers met een kind van 16 of 17 jaar vinden dit vaker goed dan degenen die een kind tussen de 12 en de 15 jaar hebben.
• Volgens de ondervraagde ouders/verzorgers drinken jongeren het vaakst alcohol thuis, bij vrienden thuis of bij een feestje onder vrienden (alle drie 69%). Daarnaast drinken twee op de vijf (38%) (ook) tijdens familiefeesten (zoals verjaardagen). De top vier van genoemde plekken zijn allemaal locaties waar geen regelgeving vanuit de overheid is. Toch zegt een gedeelte van ouders/verzorgers ook dat hun kind alcohol drinkt op plekken waar dit niet aan hen verkocht mag worden; twee op de vijf noemen een kroeg/café (38%) en een kwart (25%) zegt dat hun kind drinkt op een festival.
• Drie op de vijf ouders/verzorgers (62%), die het goed vinden dat hun kind alcohol drinkt, kopen dit ook weleens voor hun kind. Hun kind mag veelal ook alcohol drinken zonder toezicht van een volwassene; slechts 12% zegt uitgesproken dat ze altijd willen dat er een volwassene bij is.
• Een ruime meerderheid van de ouders/verzorgers (81%) heeft afspraken gemaakt met hun kind over het drinken van alcohol. Het vaakst zijn er in het verleden afspraken gemaakt over de leeftijd waarop hij/zij mocht drinken (44%). Nog eens 38% heeft afgesproken hoeveel glazen hun kind mag drinken. Driekwart zegt (31%) of denkt (46%) dat de afspraken dat zij hebben gemaakt met hun kind altijd worden nagekomen. Een kwart (23%) is hier niet helemaal van overtuigd.
• Ruim de helft (56%) van de ondervraagde ouders/verzorgers zegt of denkt dat hun minderjarige zoon of dochter weleens alcohol heeft gedronken. De ouders/verzorgers die weten dat hun kind weleens alcohol heeft gedronken, noemen gemiddeld de leeftijd van 15 jaar dat hun kind voor het eerst alcohol dronk. Dit is drie jaar ouder dan de gemiddelde leeftijd die de jongeren zelf aangeven. Eén op de vijf (21%) jongeren, waarvan de ouders/verzorgers weten of denken dat ze weleens alcohol drinken, doet dit volgens hun ouders/verzorgers wekelijks. Bijna twee op de vijf (37%) drinkt volgens de ouders/verzorgers bijna nooit of minder vaak dan eens in de maand.
• Meer dan de helft (54%) van de ouders/verzorgers maakt zich (enigszins) zorgen over de invloed van groepsdruk op het (toekomstig) alcoholgebruik van hun kind.

Bekendheid campagne NIX18

• Bijna alle ondervraagde ouders/verzorgers (91%) kennen de campagne NIX18 en weten (ongeveer) wat deze campagne inhoudt.

Tips en adviezen

• De helft (51%) van de ondervraagde ouders/verzorgers zou wel tips en/of adviezen willen ontvangen over hoe ze (in de toekomst) hun kind(eren) kunnen begeleiden bij alcoholgebruik. Deze tips/adviezen ontvangen ze het liefst online.

Benieuwd naar het hele rapport?
Klik op het PDF logo om het rapport te downloaden.